Lezing: “Oirschot in de 2e Wereldoorlog door Piet Machielsen

Hoe een Brabants dorp de wereldgeschiedenis beleefde.

Wereldoorlog II blijft een boeiend thema waarover zowel grote als kleine verhalen zijn te vertellen.
Die krijgt u 20 maart a.s. in de Harmoniezaal van De Burgemeester allebei te horen in de lezing van
Piet Machielsen, oud-wethouder in Oirschot. Hij zoomt daarbij in op het menselijke aspect zonder de
historische context uit het oog te verliezen. De Tweede Wereldoorlog blijft een thema waar historici 80 jaar na dato nog steeds mee bezig zijn. De grote gebeurtenissen, zoals veldslagen en wereldpolitiek, krijgen veel aandacht. Die zorgden immers dat de oorlog uiteindelijk met een victorie voor de vrijheid beëindigd kon worden Het nadeel van deze grote verhalen is dat ze toch abstract zijn en minder bezig zijn met hoe mensen de oorlog beleefden. En dan zijn nu juist de verhalen die de wereldgeschiedenis vertalen naar het leven van gewone mensen in een ongewone tijd.
Gelukkig is de interesse naar die lokale verhalen sterk gegroeid. Niet in de laatste plaats door lokale
heemkundigen die met ijver de verhalen documenteren en vastleggen. En daar komt ook een zekere
spanning naar boven. Zeker in kleine dorpsgemeenschappen, zoals ook Oirschot (was). Want in een
geschiedenis waar mensen hun lokale verhaal vertellen, komt natuurlijk van alles naar boven. Het
goede en het minder goede. De vreugde en het verdriet. Van en over mensen die elkaar kennen. En
dat is best spannend. Zie maar hoe nu de nationale discussie over het openbaar worden van het
Centraal archief Bijzondere Rechtspleging loopt.

In de lezing op 20 maart 2025 die ik voor de Heemkundekring Oirschot mag houden, wil ik juist
inzoomen op die menselijke verhalen. Voorzien van een historische context, maar vanuit het eigene
van het Oirschot van die dagen. Hoe reageren mensen op de oorlog? Hoe geven ze wat ze beleven een
plek? Hoe kijken mensen terug op toen?

De lezing zal worden begeleid door foto’s, geluids- en filmopnames die de oorlogsjaren nog meer
tastbaar maken. Ook wil ik graag in gesprek met de zaal: over belevenissen van toen die mensen zelf
nog hebben meegemaakt of waarover ze hebben gehoord. Ik zou het ook mooi vinden als mensen mij
voorafgaand aan de lezing al benaderen met foto’s, verhalen of voorwerpen: p.machielsen@delta.nl of
06 517 85 729. Piet Machielsen zegt het volgende:

In 1962 werd ik geboren in Oirschot en ik woon daar, samen met mijn vrouw, ook nu nog. Al vanaf mijn
kinderjaren las ik via de Oirschotse bibliotheek zo ongeveer alle geschiedenisboeken die ik te pakken
kon krijgen. Het fenomeen oorlog, en in het bijzonder de Tweede Wereldoorlog, heeft me altijd gefascineerd.
Na mijn middelbare school ben ik geschiedenis gaan studeren aan de Universiteit Utrecht, waar ik in
1988 afstudeerde. Mijn professionele pad ging een andere kant op: ik werd ambtenaar in Oirschot,
ater in Cranendonck. In mijn Oirschotse tijd schreef ik met Frans Beks het boek Oirschot, Een dorp in
de oorlog. Later schreef ik als gildebroeder met Theo van de Loo en Antoon van Esch mee aan een
boek over gilde Sint Sebastiaan Oirschot (Verguld met de Guld). Ik ben ook zo’n 20 jaar archivaris van
dat gilde geweest.
Vanaf 2010 kwam ik terug in Oirschot. Dit keer als wethouder met, hoe kan het ook anders, o.a.
erfgoed in de portefeuille. Op deze plek heb ik tot 2022 Oirschot mogen dienen. Op dit moment ben ik
wethouder in de gemeente Hilvarenbeek.

De lezing vindt plaats op donderdagavond 20 maart 2025 in Harmoniezaal, restaurant De
Burgemeester, Markt 21, Oirschot en start om 20.00 uur.
Naast leden van de Heemkundekring zijn ook andere gasten van harte welkom!
(Voor leden is de lezing gratis/voor andere bezoekers geldt een vergoeding van € 5,-.)